Duits adressenboek met Belgische bedrijven

Al eerder schreef ik een stukje over de zgn. Almanakken, zowat de gouden gids van de 19de eeuw. Na een tip van Paul De Niel (bedankt Paul!), blijkt dat er ook gelijkaardige Duitse gidsen bestaan met onder meer ook Belgische edities, nl. het zogenaamde 'Adressbuch aller Länder der Erde der Kaufleute, Fabrikanten, Gewerbtreibenden, Gutsbesitzer etc.', uitgegeven door Leuchs.

'Aller länder der Erde' klinkt een beetje megalomaan, maar het klopt wel. Deze uitgever publiceerde inderdaad adresboeken van zowat de hele wereld. Carl Johann Leuchs (1797-1877) was een uitgever in Nürnberg en publiceerde allerlei werken over handel en nijverheid, maar vooral catalogi en adresboeken. Heel wat van deze 'Adressbucher' kan je raadplegen op Duitse websites zoals die van de Bayerische Staatsbibliothek in Munchen.

Band 21: Belgien

In de editie 'Adressbuch aller Länder der Erde der Kaufleute, Fabrikanten, Gewerbtreibenden, Gutsbesitzer etc: Zugleich Handelsgeographie, Produkten- u. Fabrikanten-Bezugs-Angabe. 21'uit 1894 met adressen voor heel België vonden we ook heel wat Limburgse steen- en pannenbakkers terug. De adressen van handelaars en ambachtslui staan, zoals in de Almanakken, per gemeente gerangschikt. Het lijkt er sterk op dat deze Duitse uitgever voor België beschikte over de adressen uit de Almanakken. Er zijn er namelijk veel overeenkomsten.

Er bestaan ook nog Belgische edities uit andere jaren, maar die bevatten een veel beperktere lijst van steden en gemeenten.

We inventariseerden de Limburgse bedrijven in de publicatie van 1894. Het leverde heel wat reeds bekende namen op.