zaterdag 20 mei 2023

Karelen voor de kerk van Schakkebroek

Onlangs vonden we in een publicatie over Schakkebroek, deelgemeente van Herk-de-Stad, een interessante foto. Op de foto van de pas afgewerkte kerk is een half afgebroken veldoven zichtbaar. Dit is een uniek document.

De Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen kerk is gelegen aan de Amandinaweg. De kerk werd ontworpen door architect Hyacinth Martens (1847-1919) uit Stevoort. De plannen dateren blijkbaar van 1906. De kerk werd gebouwd van 1908-1909 door aannemer Guillaume Bollen (1861-1930) uit Uikhoven (Maasmechelen). De kerk is een bakstenen kruisbasiliek in neogotische stijl. De vierkante westtoren bevindt zich aan de noordzijde. Onder de toren is een kapel ingericht ter ere van de heilige Amandina van Schakkebroek.

Zoals dit in het verleden voor vele grote gebouwen gebeurde, werden de nodige bakstenen of karelen ('krelen' in het lokale dialect) ter plaatste geproduceerd. In het geval van Schakkebroek werd de nodige klei (allicht was het leem) blijkbaar aangevoerd door de landbouwers uit de buurt, net als de steenkool voor de veldoven. Uit de beschikbare informatie kunnen we niet opmaken of aannemer Bollen ook voor de productie van de bakstenen zorgde of dat er een lokale of rondtrekkende ploeg steenbakkers betrokken werd.

Op de foto zien we de veldoven liggen vlak langs het kerkgebouw. Allicht waren er meerdere veldovens nodig geweest om de volledige kerk te kunnen bouwen. Op de foto is de kerk schijnbaar al volledig gebouwd. Bij een foto van het schoolgebouw van Schakkebroek (in dezelfde publicatie) staat vermeld dat de overige bakstenen in 1911 voor het bouwen van de pastorij en voor de meisjesschool werden gebruikt...

Deze foto is een unieke illustratie van een eeuwenlange traditie die in Schakkebroek blijkbaar ook nog in 1908 werd gevolgd.

 

De kerk van Schakkebroek met vooraan de kareeloven (foto: 100 jaar parochie Schakkebroek)
Detail van bovenstaande foto: de overblijvende kareeloven

 Bronnen:

  • 100 jaar parochie Schakkebroek 1909-2009 - Veel klei en goede wil, Paul Bonneux i.s.m. de Geschiedkundige Kring van Groot-Herk.
  • Odis over Hyacint Martens



Welkom!

Een Limburgse inventaris!?

Een inventaris van 'alle' Limburgse panovens, pannenfabrieken en steenbakkerijen? Allicht onbegonnen werk... In elk geval wil ik m...