Van de beroemde Hasseltse keramiekfabriek, "Céramiques Décoratives de Hasselt", zijn jammer genoeg weinig foto's bewaard (of gemaakt?).
De Keramiekfabriek van Hasselt werd in 1895 opgericht. Het bedrijf startte in de gebouwen van de voormalige fabriek "Porcelaines du Limbourg" (1890-1893) gelegen aan de "Place d’Armes", aan de Hasseltse kleine ring op de plaats waar nu de Bibliotheek Hasselt Limburg gevestigd is.
Keramiekfabriek Hasselt, voormalig uithangbord van de fabriek (bron: Hasel) |
We proberen aan de hand van een aantal foto's en luchtfoto's een beeld te geven van het bedrijf, met dank aan Patrick Thijs voor de hulp.
Gebouwen
Op de eerste foto zien we het hoofdgebouw langs de Badderijstraat met het bekende tegeltableau als uithangbord van het bedrijf. De fabriek is op het ogenblik dat de foto werd gemaakt reeds gesloten. Dat gebeurde in 1954.
Op de tweede foto kijken we over het hoofdgebouw naar de binnenplaats en het ovengebouw. In dit ovengebouw waren de vier 'flessenovens' ondergebracht waarin men de keramiek bakte. Rechtsboven zien we een verbinding op het verdiep met het lange gebouw langs de Martelarenlaan (zie verder).
Het personeel toont blijkbaar een aantal producten van het bedrijf (mogelijk sanitair keramiek).
Luchtfoto's
Op luchtfoto's krijg je een vollediger beeld van het bedrijf.
De eerste luchtfoto komt van de website van het project ‘Onder de radar’ van de provinciale dienst Erfgoed (PCCE). Deze luchtfoto's komen uit Amerikaanse en Duitse archieven en werden gemaakt tijdens, en vlak na, de Tweede Wereldoorlog. Het zijn unieke beelden, niet allemaal even duidelijk, maar er zijn er soms verschillende van dezelfde omgeving.
Op deze foto uit 1944 zien we in het midden het enorme dak van het ovengebouw, er onder, langs de Badderijstraat, het hoofdgebouw van de fabriek met de opvallende boom ernaast. Langs de Martelarenlaan is een lang gebouw zichtbaar dat verbonden is met het ovengebouw. Ook links van het hoofdgebouw zien we een gelijkaardig lang gebouw.
Linksonder is het Hasseltse begijnhof zichtbaar. De begijnhofkerk staat op dat ogenblik nog overeind. Later in de oorlog werd ze vernield bij een bombardement. Rechtsboven zien we de (oude) gevangenis en de nu volledig afgebroken Houbanxkazerne, gebouwd in 1938.
De andere foto, die ik kreeg van Patrick Thijs van de VerzamelaarsUnie van Hasselts Keramiek, is blijkbaar afkomstig uit de kantoren van BRT2 - Omroep Limburg die van 1959 tot 1970 op de Martelarenlaan gevestigd waren (het 'witte' gebouw op onderstaande foto). Op deze foto (allicht uit de jaren '60) zien we het hoofdgebouw helemaal links op de foto. Op de binnenplaats was het grote ovengebouw al gesloopt. Ook het gebouw langs de Martelarenlaan is verdwenen.
Interieur
Sinds kort staat er ook beeldmateriaal van het Hasseltse archief online. Daar vonden we ook foto's van de binnenkant van de keramiekfabriek, vermoedelijk enkel van het hoofdgebouw. Jammer genoeg dateren deze foto's van na de sluiting van het bedrijf toen er in de jaren '60 een beroepsopleiding voor werklozen en de dienst voor scheepvaart gevestigd waren. Van de periode van de keramiekfabriek zijn, behalve opvallende geglazuurde wandtegels in sommige ruimtes, geen sporen meer zichtbaar...