maandag 8 november 2021

Gezocht: onbekende steenbakkerij

Onbekende steenbakkerij (foto: PCCE)




Deze week kreeg ik van mijn collega's van het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed een foto doorgestuurd uit de fotoverzameling van wijlen Bert Van Doorslaer.
Het is een afdruk van een glasnegatief. De foto zou gemaakt kunnen zijn in de periode 1910-1920

Wat zien we? Een foto van een steenbakkerij, maar jammer genoeg zonder mensen. Het gaat duidelijk om een veldoven die gelegen is in een open gebied. Allicht een valleigebied. Het zou de Demervallei, maar evengoed de Maasvallei kunnen zijn. Je ziet grote oude populieren en populierenrijen en, als je inzoomt, knotbomen (linksachter) en lange rietkragen. Vooraan ligt een weg in kasseien met een onverhard pad er langs. Daarnaast een begroeide berm met allerlei bloeiende grassen (o.m. kropaar) en vermoedelijk een smalle gracht.

Het terrein van de steenbakkerij is mogelijk maar pas in gebruik genomen, misschien gaat het om een eenmalige productie tijdens het zomerseizoen. Vooraan staat een veldoven die volledig opgebouwd werd en reeds gebrand heeft en waarschijnlijk nog aan het afkoelen is. Rechts achter deze oven is er nog een stukje van een andere oven zichtbaar. Die lijkt wel al grotendeels te zijn afgebroken.

Op de voorgrond links een laag afdak (droogloods) zonder brikken of bakstenen, afgedekt met een dunne (metalen) golfplaat. Achteraan op het perceel staat er nog een. De gedroogde stenen zijn duidelijk allemaal verplaatst naar de gestapelde veldoven. Links liggen verspreid een aantal rieten matten die gebruikt worden om de drogende stenen te beschermen. Er staan ook drie kruiwagens. We zien stapels plankjes (of zijn het vlakke machinale dakpannen?) die vermoedelijk gebruikt werden bij het stapelen of beschermen van de ongebakken stenen. 

Achteraan links lijkt het dat er een werktafel staat waar brikken gemaakt kunnen worden. Het is niet duidelijk waar de gebruikte klei vandaan komt. Achteraan lijkt ook een hoop zand te liggen. Zand werd gebruikt om de vormen te 'bezanden' voor de bol klei er werd in gedrukt.

Tips zijn welkom

Momenteel hebben we geen enkel idee waar deze veldoven gelegen was. Er zijn weinig of geen herkenningspunten op de foto. In de periode 1910-1920 werden er vermoedelijk nog veel veldovens gebruikt om brikken te bakken.

De locatie en de uitrusting lijken een beetje op de steenbakkers die in Linkhout (Lummen) in de Demervallei actief waren. Maar het zou even goed een veldoven in het Maasland kunnen zijn...

Wie tips heeft of weet om welke veldoven dit gaan, mag het ons altijd laten weten!

(mailen kan via patrick @ boucneau . be)

Steenbakkers in de Demervallei in Linkhout (Lummen)




Welkom!

Een Limburgse inventaris!?

Een inventaris van 'alle' Limburgse panovens, pannenfabrieken en steenbakkerijen? Allicht onbegonnen werk... In elk geval wil ik m...