Dankzij het opzoekwerk van de heemkundige kring van Hamont hebben we nu 2 panovens en 6 steenbakkerijen kunnen lokaliseren in Hamont. Dat zijn er nog een paar meer dan dat we tot nu toe al in onze inventaris hadden. Door hun concrete informatie kennen we nu ook de exacte locaties. Uiteraard is het verhaal niet volledig. Bijvoorbeeld hoe lang deze ovens actief waren of hoe ze er uit zagen, weten we (nog) niet.
Van deze acht ovens staan er nu ook nieuwe of aangevulde fiches in onze inventaris.
Panovens
- Panoven Jan Dolders
- Panoven Theodoor Michiel Spaas
Steenbakkerijen
- Steenbakkerij Damen
- Steenbakkerij Bernaerts - Verloren Kost
- Steenbakkerij Bernaerts - Achter de wal
- Steenbakkerij Triki
- Steenbakkerij Spaas-Winckels
- Steenbakkerij Theodoor Leonard Spaas
Uit het opzoekwerk in Hamont blijkt dat enkele (soms verwante) families erg actief waren; Triki,
Bernaerts, Winkels en Spaas. Ze waren niet allemaal zelf pannen- of brikkenbakker: de familie Spaas waren afstammelingen van een zogenaamde familie van Teuten (rondtrekkende handelaren) en waren grondeigenaars die de gronden beschikbaar hadden waar men klei kon delven voor de kleinschalige pannen- en brikkenovens. Bijna al de ovens lagen in dezelfde omgeving: Varkensbosch, ten westen van het centrum van Hamont.
Rond 1880 arriveerde ene Jan Dolders in Hamont, zoon van een pannenbakker uit Rekem. Hij zorgde er blijkbaar voor dat er vanaf dan ook pannen werden gebakken in de gemeente.
Een van de belangrijke afnemers van brikken waren de Zusters Ursulinen die tussen 1839 en circa 1900 niet alleen veel brikken kochten, maar ook heel wat Hamontenaars als metsers bij hen op de stellingen hadden staan.
We zijn de mensen van de Heemkundige Kring 'De Goede Stede Hamont' erg dankbaar. Dit gedetailleerd opzoekingswerk vraagt wat tijd, maar is erg belangrijk om de lokale geschiedenis van de pannen- en steebakkerijen in een dorp te reconstrueren.
Met de nieuwe ovens er bij komt het totaal aantal steenbakkerijen en pannenfabrieken in onze Limburgse inventaris nu op 134!
 |
| Heel wat Hamontse pannen- en steenovens lagen in dezelfde omgeving Varkensbosch |
